Biểu hiện của Viêm gan do HSV

Viêm gan hoặc Suy gan do HSV mặc dù rất hiếm xảy ra, nhưng khi đã xảy ra thì tỷ lệ tử vong lên đến 80% nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Các yếu tố nguy cơ viêm gan HSV bao gồm tình trạng suy giảm miễn dịch sau ghép tạng đặc, sau khi điều trị hóa chất ở bệnh nhân ung thư, bệnh nhân HIV/AIDS và trẻ em giai đoạn sơ sinh; nhưng chưa thấy xuất hiện trên người có tình trạng miễn dịch bình thường.

Các biểu hiện lâm sàng bao gồm sốt, đau bụng, giảm bạch cầu, và rối loạn đông máu. Các tổn thương mụn nước loét dưới da ở niêm mạc xảy ra ở 30% các trường hợp, do đó chẩn đoán không nên dựa vào các biểu hiện này. Aminotransferase huyết thanh có thể tăng từ 10-100 lần giới hạn trên bình thường. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, lâm sàng có thể tiến triển nhanh tới suy đa tạng, đông máu rải rác nội mạch và tử vong.

Hình ảnh vi thể tổn thương gan dưới kỉnh hiển vi

Tồn thương dưới kính hiển vi điện tử liên quan đến hoại tử tế bào gan khu trú hoặc lan tỏaGan thường sưng to và viêm hoại tử, với các đặc điểm các nhân bộc lộ trên tiêu bản nhuộm HE.

Hình ảnh viêm gan do HSV trên mảnh sinh thiết gan dưới kính hiển vi

A, Mô gan nhuộm HE dưới kính hiển vi x 40 cho thấy sự gián đoạn của cấu trúc với sự xâm lấn của các tế bào viêm

B, Chuyển sang độ phân giải x 200, quan sát rõ tình trạng hoại tử và xuất huyết

C, Trên tiêu bản nhuộm hóa mô miễn dịch, dưới kính hiển vi x 200 chứng minh rõ rệt hơn nữa tình trạng hoại tử gan ở chỗ bắt mầu, phân bố rải rác suốt mô gan

D, Cũng trên tiêu bản nhuộm hóa mô miễn dịch, dưới kính hiển vi x 400 đã cho thấy các tế bào bắt mầu với các đặc điểm trong nhân tế bào có thể nhìn thấy vi rút HSV (chỗ chỉ mũi tên)

(Pletrucha-Dilachian P và cộng sự: Tỷ lệ tử vong của bệnh nhân viêm gan do HSV type 2 trên bệnh nhân ghép tim: tổng quan và một trường hợp báo cáo. Tạp chí Transplant Infect Dis 2013)

Chẩn đoán

Chẩn doán cần được tiến hành nhanh trong, dựa trên các biểu hiện lâm sàng, xét nghiệm cần làm thêm HSV-DNA bằng PCR trong huyết thanh. Các biện pháp chẩn đoán huyết thanh miễn dịch như IgM có vai trò hạn chế, có thể âm tính giả giai đoạn sớm của bệnh và trên bệnh nhân suy giảm miễn dịch. Sinh thiết gan nên được tiến hành sớm trong giai đoạn đầu của bệnh để khẳng định tổn thương và loại trừ các nguyên khác.

Điều trị

Liệu pháp Acyclovir tĩnh mạch được sử dụng điều trị viêm gan, suy gan do HSV. Acyclovir giúp làm giảm tỷ lệ tử vong và ghép gan lên đến 86%.

Vai trò của ghép gan trong viêm gan bùng phát do HSV còn là vấn đề tranh cãi. Thay thế gan chứa nhiều HSV có thể làm giảm nồng độ vi rút DNA này trong máu, nhưng các bệnh lí ngoài gan trong bệnh cảnh suy giảm miễn dịch sau ghép gan vẫn có thể xảy ra bất kể nồng độ HSV-DNA thấp hay không phát hiện được. Tỷ lệ tử vong sau ghép gan trong trường hợp suy gan cấp liên quan đến HSV là 55%. Cho đến nay vẫn chưa rõ tỷ lệ tử vong là hậu quả trực tiếp của vi rút hay gián tiếp do bệnh lí trước ghép gan hoặc các bệnh lí nền mà bệnh nhân bị từ trước khi nhiễm HSV từ đầu.

Suy gan tối cấp thứ phát do HSV là bệnh lí nhiễm trùng cấp cứu. Bệnh tiến triển nhanh chóng tử vong nếu không được ghép gan kịp thời. Liệu pháp Acyclovir dựa theo kinh nghiệm nên được sử dụng cho đến khi loại trừ được do HSV.. Với việc sử dụng liệu pháp Acyclovir dự phòng sau ghép tạng đặc đã giúp làm giảm tỷ lệ này đáng kể.Tình trạng kháng Acyclovir đã được thông báo nhưng còn hiếm và thường xuất hiện trên cơ địa suy giảm miễn dịch.

Điều trị dự phòng

Trước khi có điều trị kháng vi rút dự phòng, viêm gan do HSV sau ghép tạng đặc được ghi nhận có thể xuất hiện trong vòng 20 ngày sau ghép gan (thường sớm hơn CMV) và là biểu hiện nhiễm trùng phổ biến ở phần lớn các trường hợp.

Hiện chưa các vac xin phòng Herpes đang trong quá trình nghiên cứu.